Từ ngàn đời nay, mây tre đan đã gắn liền với đời sống văn hóa của người Việt Nam. Những sản phẩm mây tre đan không chỉ mang giá trị sử dụng cao mà còn thể hiện sự tinh tế, sáng tạo của người nghệ nhân. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, các làng nghề làm mây tre đan vẫn giữ gìn được nét đẹp truyền thống và góp phần tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc.
Bài viết này sẽ đưa bạn đến với hành trình khám phá các làng nghề làm mây tre đan nổi tiếng tại Việt Nam.
1. Làng nghề mây tre đan Phú Vinh
Các sản phẩm mây tre đan ở đây rất đa dạng và qua thời gian được kết hợp giữa màu sắc truyền thống và đương đại với nét tinh tế độc đáo của làng nghệ nhân.
Không chỉ để làm những vật dụng hàng ngày như khay, đĩa, rổ, rá mà còn là những món đồ lưu niệm đẹp, đòi hỏi kỹ thuật cao như khung ảnh, đồ gỗ, đồ trang trí, chân dung, hoành phi, câu đối… Chúng tôi cũng có những đồ nội thất dành cho những ai thích sự độc đáo như bàn ghế, lọ hoa và đèn ngủ.
Những người thợ thủ công với bàn tay thần thánh có thể tạo ra những đồ vật đẹp mắt thu hút nhiều khách hàng chỉ bằng những sợi mây, những thanh tre trắng.
Bằng sự sáng tạo và khéo léo, người dân nơi đây đã tạo ra vô số loại sản phẩm làng nghề mây tre đan giản dị, mộc mạc. Với bàn tay khéo léo của mình, làng nghề đã phát triển và xây dựng được nhiều cơ sở kinh doanh trên địa bàn huyện nhằm tạo công ăn việc làm cho người lao động.
2. Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến
Đã hình thành và phát triển hơn 300 năm tại thị trấn Bắc Giang. Làng nghệ nhân nổi tiếng với các sản phẩm gối, đệm, túi, mành có chất lượng cao. Sản phẩm của làng nghề được các nghệ nhân chăm chút kỹ lưỡng, không bị mối mọt, phai màu. Chính chất lượng đó đã giúp thương hiệu Làng nghề Tăng Tiến được người dùng tin tưởng.
Những làng quê yên ả từ lâu đã được nhiều người yêu thích mây tre đan và các sản phẩm làm từ mây tre đan, hình ảnh biểu tượng của người Việt Nam, tại điểm đến được nhiều thương nhân và du khách nước ngoài yêu thích.
Đó là lý do vì sao sản phẩm mây tre đan không ngừng vươn ra Châu Á, Châu Âu, Châu Mỹ và Châu Phi. Không chỉ có nghề truyền thống nhiều năm, sản phẩm đẹp mà mẫu mã, kiểu dáng, sản phẩm ngày càng đa dạng đã chắp cánh cho sản phẩm mây tre đan và đến được tay những người yêu thích sản phẩm mây tre đan.
3. Làng nghề mây tre đan Ninh Sở
Mây tre đan Ninh Sở cũng được hình thành từ lâu đời và có thể coi là sớm nhất ở Hà Nội hiện nay. Mây tre đan thuộc Ninso Tuontin. Hà Nội là một làng nghề thủ công nổi tiếng, với những mặt hàng liên quan đến nông dân như thúng, thúng để đánh bắt tôm cá trong những ngày nắng.
Sự thông minh và sáng tạo của người dân nơi đây đã giúp họ có một cuộc sống đầy đủ hơn, nhờ vào sản lượng tôm và cá đánh bắt hàng ngày trong thời kỳ đất nước loạn lạc và tân trang.
Nghề đan tre ngày càng trở nên tinh vi, và bạn có thể nghĩ cách đan nó chỉ bằng cách nhìn vào các bức tranh, tạo ra những bức tranh phong cảnh và chân dung sống động như những tác phẩm nghệ thuật.
4. Làng nghề mây tre đan Thạch Cầu
Vùng đất được cho là cha đẻ của nghề dệt cũng là nơi mây tre đan tồn tại và phát triển. Xe Bò Mây Tre đan-Nam Định đã tồn tại và phát triển hàng nghìn năm.
Làng mây tre đan Tạch Kâu của Nam Định đã có từ bao đời nay ở làng Tạch Kâu (Nam Định, Nam Thổ) thuộc thành phố Nam Tiến. Tại đây, từ những cậu bé 10 tuổi đến những ông, bà đan tre hàng ngày để giúp người chuyên gia nông nghiệp này tiếp nối lịch sử giáo dục và phát triển hàng trăm năm qua.
5. Mây tre đan Ngọc Động
Số lượng các làng nơi tập trung các nghề thủ công mây tre đan truyền thống, ngày càng tăng. Danh tiếng của làng nghệ nhân ngày một lớn, người đặt hàng, bán nguyên liệu, làm ngày một đông.
Làng mây tre đan Ngọc Động tỉnh Hà Nam cũng là một trong những làng nghề mây tre đan nổi tiếng nhất ở nước ta. Đây là một làng nghề thủ công lâu đời với các sản phẩm làm từ mây và cây lài chứ không phải nguyên liệu tre như các làng nghề thủ công khác.
Những người thợ lành nghề từ hai loại cây này đã chế tạo ra các sản phẩm đa dạng về mẫu mã, chủng loại như ghế mây, con bò, bình, đĩa, bát. Nghề mây tre đan của làng thủ công mỹ nghệ Ngọc Động đã đưa người dân nơi đây có cuộc sống ổn định và ấm no hơn.
6. Mây tre đan Liên Khê
Mây tre đan ở huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên là một trong những làng nghề mây tre đan xuất khẩu nổi tiếng nhất nước ta. Làng Nghề được thành lập từ những năm 1990 và không ngừng phát triển cho đến ngày nay.
Ban đầu khá khó khăn để gây dựng sự nghiệp và tưởng chừng như không thể tồn tại được. Nhưng chính tình người nơi đây đã giúp làng nghệ nhân tồn tại, phát triển và làm ăn phát đạt
Ngày nay, các sản phẩm mây tre đan của Liên Khuê đang phát triển nhanh chóng mỗi ngày, trở thành một thương hiệu nổi tiếng được sử dụng để bọc ghế trong văn hóa Việt Nam. Sản phẩm mây tre đan của Lienke được xuất khẩu sang nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ … Thông qua các đơn hàng xuất khẩu, sản phẩm mây tre đan của Lienke đã chiếm được cảm tình của nhiều khách hàng quốc tế.
7. Mây tre đan Bao La
Khởi đầu là một làng nghề thủ công nhỏ lẻ, lạc hậu và có nguy cơ tuyệt chủng, từng chuyên đan các sản phẩm mây tre đan cho các hộ gia đình. Bước ngoặt trong việc sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ tiện dụng, hữu ích trong cuộc sống hàng ngày không chỉ cho người Việt Nam mà còn cho thị trường thế giới.
Được thành lập và phát triển tại Thừa Thiên Huế hơn 600 năm, đây là một làng nghệ nhân truyền thống đã tạo ra nhiều việc làm thường xuyên cho các hộ sản xuất mây tre đan tại địa phương.
8. Làng nghề mây tre đan Thu Hồng
Làng nghề thuộc huyện Sóc Sơn nằm ở ven con sông. Để làm ra một sản phẩm tre hoàn hảo, những người thợ thủ công phải rất lành nghề và có con mắt thẩm mỹ. Tìm vật liệu phù hợp cũng có thể rất tốn thời gian. Để tìm được loại tre đẹp, bạn cần mua tại Tỉnh Hải Dương hoặc đến các làng nghề để mua tre đã cắt và sử dụng cả cây để làm ra nhiều loại sản phẩm.
Người thợ lấy thân tre làm chân Giường, ghế, tay tre làm đồ mỹ nghệ, hình chữ Nho, trang trí ghế, chiếu trúc, khung giường tre, chữ Phúc, Lộc, Thọ Gốc tre để làm tượng ông đồ… Đôi bàn tay khéo léo và cần cù và những người thợ thủ công cần mẫn của Thu Hồng là những sản phẩm đơn giản nhưng bền, chắc và đẹp